Hiểu rõ cơ chế của bệnh ung thư giúp chúng ta có kiến thức tổng quan về ung thư cũng như có biện pháp phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này.
Menu xem nhanh:
Cơ chế hình thành bệnh ung thư
Cơ thể con người gồm nhiều tế bào
Cơ chế hình thành ung thư xu-́t phát từ sự đột biến hay biến đổi gen. Cơ thể con người gồm nhiều loại gen khác nhau, trong đó có 2 loại chính là gen tiền ung thư và gen ức chế ung thư. Các gen tiền ung thư có nhiệm vụ truyền thông tin - hình thành ph-n bào” đến các tế bào để chúng ph-n chia. Các gen ức chế ung thư có nhiệm vụ truyền thông tin - ngừng ph-n bào” khi nh-̣n th-́y có sự hư hỏng để tế bào ngừng ph-n chia, đồng thời kích hoạt quá trình sửa chữa tế bào. Các gen này hoạt động nhịp nhàng theo một một chương trình đã l-̣p sẵn.
Còn khi bị đột biến, cá gen tiền ung thư truyền thông tin quá mức đến các tế bào khiến chúng ph-n chia một cách nhanh chóng, trong khi các gen ức chế ung thư thì bị b-́t hoạt d-̃n đến các tế bào cứ ph-n chia liên tục. Các tế bào ung thư này tiếp tục phát triển và nh-n lên một cách m-́t kiểm soát tạo thành những khối u lớn.
Các khối u này có thể lành tính hoặc ác tính. Nếu khối u lành tính thì không l-y lan sang các bộ ph-̣n khác của cơ thể, khi cắt bỏ thường không tái phát. Nếu là khối u ác tính thì đó chính là lúc cơ thể mắc phải căn bệnh ung thư. Các khối u này phá huỷ bộ ph-̣n nó đang tồn tại, sau đó tiếp tục di căn sang các bộ ph-̣n khác của cơ thể, g-y ra bệnh ung thư di căn.
Các giai đoạn phát triển bệnh ung thư
H-̀u hết các bệnh ung thư đều xu-́t hiện khối u, vị trí khối u được xem là cơ sở để ph-n chia các giai đoạn phát triển của bệnh ung thư.
Giai đoạn khởi phát
Các tế bào gốc tiếp xúc với các tác nh-n g-y đột biến và bị biến đổi. Quá trình này diễn ra r-́t nhanh, chỉ trong vài gi-y, đồng thời không bị đảo ngược. Trong cuộc đời một con người có nhiều tế bào trong cơ thể có thể trải qua quá trình khởi phát, nhưng không phải tất cả các tế bào đều phát sinh bệnh. Đa số chúng chết đi hoặc bị cơ chế miễn dịch vô hiệu hoá.
Giai đoạn tăng trưởng, thúc đẩy, chuyển biển
Đ-y là giai đoạn gen bắt đ-̀u có sự thay đổi và tế bào khởi phát bắt đ-̀u tăng sinh. Sự tăng sinh của tế bào ung thư còn ở mức độ nhỏ, cư trú ở một mô nhỏ nào đó.
Giai đoạn lan tràn
Ở giai đoạn này khối u bành trướng, gia tăng có thể từ 100 tế bào đến 1 triệu tế bào. Giai đoạn này có thể ngắn vài tháng và cũng có thể kéo dài vài năm.
Giai đoạn tiến triển
Ở giai đoạn này, các khối u phát triển với kích thước lớn.
Giai đoạn di căn
Các khối u x-m l-́n đến các cơ quan khác trong cơ thể, phá huỷ các cơ quan này. Khối u càng phát triển thì cơ thể càng suy yếu, khả năng sống càng th-́p. Việc điều trị ung thư ở giai đoạn muộn chỉ nhằm giảm các triệu chứng đau, ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư chứ không thể tiêu diệt hoàn toàn các tế bào ung thư. Ung thư nếu được phát hiện từ giai đoạn đ-̀u thì khả năng chữa khỏi bệnh r-́t cao.
Biện pháp phòng ngừa, phát hiện ung thư sớm
Ung thư càng phát hiện sớm khả năng điều trị càng cao
Để chủ động phòng ngừa ung thư, mỗi người c-̀n x-y dựng cho mình chế độ chế độ dinh dưỡng hợp lý, lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khoẻ định kì.
- Bạn nên ăn nhiều rau, củ, quả cung c-́p khoáng ch-́t và vitamin c-̀n thiết cho cơ thể. Đồng thời hạn chế ăn những thức ăn không tốt cho sức khoẻ như: thức ăn lên men, thức ăn nhiều d-̀u mỡ, thức ăn chế biến sẵn…
- Không sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia.
- T-̣p luyện thể dục thể thao đều đặn.
- Hạn chế tiếp xúc với môi trường độc hại.
- Khám t-̀m soát ung thư định kì.
Các biện pháp phòng tránh ung thư chỉ mang tính ch-́t tương đối, các tế bào ung thư có thể hình thành trong cơ thể mà bạn không dễ gì nh-̣n ra. Do đó, để phát hiện sớm những m-̀m mống ung thư và kịp thời điều trị bạn nên thực hiện t-̀m soát ung thư định kì. Đ-y là phương pháp phát hiện ung thư nhanh chóng và chính xác nh-́t hiện nay.
